گرگ دان؛ عصب‌شناس هنرمند

گرگ دان، هنرمند و نوروساینتیست، سال ۲۰۱۱ از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا، مدرک دکترای خود را در رشته‌ی نوروساینس گرفته است؛ درحالی‌که قبل‌تر در رشته‌ی زیست‌شناسی مولکولی و زیستی تحصیل‌کرده بود. وی تصمیم داشت تا پدیده‌ی جدیدی را در ارتباط با هنر و علوم اعصاب رقم بزند و بدین ترتیب، ساختارهای مغزی‌ای را که در آزمایشگاه می‌دید به‌صورت نقاشی‌های مینیمالیستی با الهام از کشورهای آسیایی درمی‌آورد. او در این مورد در یکی از مصاحبه‌هایش اظهار می‌دارد که:

«من از سبک نقاشی آسیایی لذت می‌برم، به‌ویژه نقاشی‌های مینیمالیستی و مربوط به دوره‌ی ادو در ژاپن. همچنین، چون علوم اعصاب را به‌صورت جدی مطالعه می‌کنم، تصمیم گرفتم این دو حوزه‌ی علاقه‌مندی‌ام را با هم ترکیب کنم؛ به این شکل که نورون‌ها و یا سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ی مغز را به سبک آسیایی ترسیم کنم. نورون‌ها ممکن است به‌اندازه‌ی اشکال سنتی دیگر مثل گل‌ها و درختان بزرگ نباشند؛ اما به همان اندازه زیبا هستند. من استادان ژاپنی، چینی و کره‌ای را به دلیل سادگی در سبکشان تحسین می‌کنم و سعی دارم ایده‌ی آن‌ها را در رشته‌ی خودم اجرا کنم.»

قبل از پرداختن بیشتر به آثار فاخر گرگ دان، شاید بهتر باشد که نگاهی به مفهوم سبک‌های مینیمالیستی داشته باشیم. مینیمالیسم یا مکتب کمینه، به‌اختصار دنبال سادگی در هر مفهومی می‌رود و از شلوغی و اغراق به‌شدت پرهیز می‌کند. فلسفه‌ی این مکتب، هدیه بخشیدن حال خوب به افراد است تا بتوانند با ساده‌ترین چیزها، تجارب عمیق و معناداری را داشته باشند. هنرمندان این سبک عموماً از رنگ‌های خنثی مثل رنگ‌های سفید و مشکی استفاده می‌کنند و خطوط راست و اشکال هندسی را پایه‌ی هنر خود می‌دانند، همچنین هدف آن‌ها بیان احساسات اولیه و ساده‌ی انسان است. ریشه‌های این هنر را می‌توان در سبک معماری ژاپنی دنبال کرد. سبک مینیمالیسم خیلی زود در شاخه‌های متفاوت جا باز کرد و امروزه، یکی از سبک‌های مهم معماری داخلی به‌حساب می‌آید که باعث می‌شود محل زندگی افراد به محیطی آرامش‌بخش و کاهنده‌ی اضطراب تبدیل شود. این سبک، اولین‌بار بعد از جنگ جهانی اول پا به عرصه‌ی هنر گذاشت و تبدیل به یک جنبش هنری بزرگ شد. حال، گرگ دان با الهام‌گرفتن از این سبک، تصاویر مغز را به صورتی هنری معرفی می‌کند. او و دکتر برایان ادوارد که فیزیک‌دان و هنرمند است، برای ساخت این تصاویر از ریز ساخت‌ها استفاده می‌کنند تا تصاویر دقیقی از مغز طراحی کنند. در این تکنیک، هنرمندان می‌توانند با استفاده از نور و بازتاب آن، تصاویر سه‌بعدی را روی سطوح دوبعدی ایجاد کنند. به این شکل، بسته به زاویه‌ی دید فرد و بازتاب نور، به نظر می‌رسد تصاویر حرکت و یا تغییر می‌کنند، برای مثال، در تصاویری که گرگ دان آفریده است، به نظر می‌رسد که نورون‌ها در حال فعالیت هستند. وی با استفاده از داده‌های علمی و شبیه‌سازی با کامپیوتر، مدارهای عصبی را طراحی و آن‌ها را روی طلا به تصویر می‌کشد. یکی از معروف‌ترین آثار او، اثر self reflected است که در آن فعالیت نیم‌میلیون نورون را روی ورقه‌ی طلای ۲۲ عیاری نشان می‌دهد. بیشتر فعالیت او در محیط آزمایشگاهی شکل می‌گیرد و اعتقاد دارد که تا قبل از روش میکرواچینگ یا ریز ساخت‌ها، طراحی دقیق عصبی مغز و نحوه‌ی کارکرد آن، ممکن نبوده است. او سعی می‌کند در محیط آزمایشگاه، ترکیب مواد متفاوت را برای طراحی تصاویر امتحان کند و ایده‌هایش را به مرحله‌ی اجرا بیاورد؛ انگیزه او از طراحی مغز این است که وقتی افراد از طریق روش‌های هنری به‌صورت هیجانی تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند، احتمالا یادگیری بیشتری دررابطه‌با مغز پیدا می‌کنند و نسبت به درک بهتر و مطالعه‌ی آن، مشتاق می‌شوند. او هنر را راهی فوق‌العاده برای درک طبیعت انسان می‌داند و افراد را تشویق می‌کند که به‌مرور صدای هنری خود را کشف کنند، به این صورت که با ترکیب حوزه‌های علاقه‌مندی خود باهنر، نقشی منحصربه‌فرد در هنر ایفا کنند.

تصویر self reflect  با جزئیات  

Cortical Circuitboard”  از گرگ دان و برایان ادواردز (۲۰۱۳)

تصویر رنگین‌کمان هیپوکامپ از گرگ دان

تصویر sunburst از گرگ دان

((تصویر regeneration با هدف نشان دادن بهبودی پس از تروما از گرگ دان))

منابع:

Making Sense of Alzheimer’s. (n.d.). Greg Dunn’s neuroart. Making Sense of Alzheimer’s. Retrieved November 6, 2024, from https://makingsenseofalzheimers.org/greg-dunns-neuroart/

MedinArt. (n.d.). Greg Dunn. MedinArt. Retrieved November 6, 2024, from https://medinart.eu/works/greg-dunn/

UC Berkeley Neuroscience. (2023, October 10). UC Berkeley alum Greg Dunn celebrates brain through art. UC Berkeley Neuroscience. Retrieved November 6, 2024, from https://neuroscience.berkeley.edu/news/uc-berkeley-alum-greg-dunn-celebrates-brain-through-art

Interalia Magazine. (n.d.). Greg Dunn. Interalia Magazine. Retrieved November 6, 2024, from https://www.interaliamag.org/audiovisual/greg-dunn/